سخاوت و ایثار/اخلاق ربانی

معرفی کتاب

آیت الله مجتبی از دهه شصت تا سال 1391 به تربیت و تادیب عموم مومنین پرداختند و جلسات درس اخلاق ایشان همواره یکی از محبوب‌ترین جلسات دینی در تهران بوده است. حال پس از رحلت این عالم ربانی مباحث این سی سال در حال تدوین به شکل کتاب است تا خیل عظیم‌تری از مشتاقان تربیت الهی بتوانند از مباحث استاد استفاده نمایند. یکی از مجموعه‌هایی که تاکنون منتشر گردیده مجموعه اخلاق ربانی است که خود چندین زیرمجموعه دارد. در هر زیرمجموعه یکی از رئوس گمراهی و هلاکت انسان محور قرار گرفته و استاد پیرامون آن در جلسات متعدد صحبت کرده‌اند و براساس آیات و روایات به شناساندن آن و شیوه درمانش پرداخته‌اند. از جمله مباحث اخلاق ربانی مجموعه تادیب شهوت است که خود در ده جلد منتشر گردیده است.

معرفی:

از دیگر مباحثی که در تادیب شهوت استاد تهرانی به آن پرداخته اند بحث «سخاوت و ایثار» است. در ابتدا ایشان معنای سخاوت را برای مخاطب توضیح می‌دهند که به چه کار می‌توان این لفظ را اطلاق کرد. سپس انواع مختلف سخاوت را معرفی و توضیح می‌دهند که مشتمل بر بحث سخاوت مالی و غیرمالی است. برای اینکه مخاطب شوق برای اکتساب این فضیلت داشته باشد حضرت استاد آثار سخاوت را از روایات استخراج نموده‌اند و پس از ایجاد فضای شوق، روش ملکه نمودن این فضیلت در نهاد آدمی را یاد می‌دهند. پس از پایان بحث سخاوت به فضیلت بلندمرتبه‌تری به نام ایثار می‌پردازند. چرا که در ایثار انسان از حق خود می‌زند تا بتواند چیزی را به دیگری اعطا کند. همچون مبحث قبلی اینجا در ابتدا معنای ایثار واضح می‌شود سپس درجات ایثار و جهاتی که در آن راه صرف می‌شود بیان می گردد و در پایان نیز آثار این فضیلت اخلاقی ذکر می‌گردد. همچنین استاد در ذکر توسل خود بزرگترین نوع ایثار که توسط اهل بیت انجام را شرح می‌دهند.

گزیده کتاب:

اما مسئله تعظیم حقوق حق تعالی؛ اگر انسان بخواهد درجه اول از ایثار را تحصیل کند حقوق حق تعالی را بزرگ بشمارد. به این نحو که بر مبنای محبت، تمام همش الله تعالی باشد؛ آن چنان که غیر او مورد نظرش قرار نگیرد. آنگاه انسان به یک نقطه متوجه می‌شود و همتش در یک سو متمرکز می‌گردد که نسبت به آن جهت علاقه مند بوده و محبت داشته باشد. اینجاست که تمام همتش به آن سمت متمرکز می‌شود. در نتیجه روح نسبت به غیر او اشتغالی پیدا نمی‌کند. همتش به گونه‌ای بر محور محبتی حق باشد که غیر خدا روح او را مشغول نکند. در نتیجه روح یک حالت تخلیه‌ای از محبت غیر خدا پیدا می‌کند و آنچه در نظرش بزرگ جلوه می‌کند خداوند است.