حب مال/اخلاق ربانی

معرفی:

آیت الله مجتبی از دهه شصت تا سال 1391 به تربیت و تادیب عموم مومنین پرداختند و جلسات درس اخلاق ایشان همواره یکی از محبوب‌ترین جلسات دینی در تهران بوده است. حال پس از رحلت این عالم ربانی مباحث این سی سال در حال تدوین به شکل کتاب است تا خیل عظیم‌تری از مشتاقان تربیت الهی بتوانند از مباحث استاد استفاده نمایند. یکی از مجموعه‌هایی که تاکنون منتشر گردیده مجموعه اخلاق ربانی است که خود چندین زیرمجموعه دارد. در هر زیرمجموعه یکی از رئوس گمراهی و هلاکت انسان محور قرار گرفته و استاد پیرامون آن در جلسات متعدد صحبت کرده‌اند و براساس آیات و روایات به شناساندن آن و شیوه درمانش پرداخته‌اند. از جمله مباحث اخلاق ربانی مجموعه تادیب شهوت است که خود در ده جلد منتشر گردیده است.

روایت بسیار تکان دهنده‌ای در مقدمه کتاب «حب مال» ذکر شده است که نشان می‌دهد در مساله شهوات، اموال دنیا چه جایگاه خطرناکی می‌توانند داشته باشند. مضمون روایت این است زمانی که اولین سکه در عالم ضرب شد شیطان آن را بر چشمان و پیشانی خود گذاشت و بیان کرد دیگر اگر مردم بتان را نپرستند باکی ندارد. مادامی که به پول و مال عشق و علاقه بورزند. این روایت به خوبی نشان می‌دهد عشق به مال چگونه می‌تواند انسان مسلمان را تا سرحد یک مشرک پایین بکشد و او را به بیراهه ببرد. آیت الله تهرانی تحلیل مفصلی پیرامون این موضوع در دو سلسله بحث داشته‌اند. یکی در سال 60 در چهار جلسه مطرح شده و بخش دوم صحبت ایشان در سال 80 در هفت جلسه انجام شده است. ایشان حب مال را یکی از ثمرات علاقه به دنیا می‌دانند. ایشان مال و ثروت اندوزی را به شکل کامل در روایات بررسی می‌کنند و نشان می‌دهند به چه دلیل این عمل در اسلام نکوهش شده گرچه فواید داشتن مال را نیز بیان می‌کنند. ایشان در پایان بحث نیز راه‌های علمی و عملی برای درمان حب مال ارائه کرده‌اند. اگر این حب از دل انسان خشکانده شود در واقع سرآمد محبت دنیا را از دل بیرون کرده است.

گزیده کتاب:

گاهی در روایات تعبیر می‌کنند که اثر زشت کثرت مال و ثروت اندوزی این است که قلب و دل را فاسد می‌کند مکرر گفته شد که ارزنده‌ترین بعد وجودی انسان دل انسان است؛ یعنی دل ارزشمندتر از عقل است. عقل بیشتر از یک ابزار نیست. اگر توانست اثر روی دل بگذارد ابزار خوبی است و الا اگر نتوانست اثر خوبی بگذارد به هیچ دردی نمی‌خورد. ارزنده‌ترین بعد وجودی انسان، قلب و دل انسان است. از همین بعد است که انسان می‌تواند به خدا برسد؛ یعنی دل روزنه است. دل یک روزنه‌ای به سوی شهود الله تعالی دارد.