تاریخ شفاهی مرتضی قربانی

معرفی:

تاریخ شفاهی فرماندهان، مهم‌ترین منبع دفاع مقدس برای تاریخء‌نگاری و آگاهی جامعه از چیستی، چرایی و چگونگی این رویداد بزرگ تاریخ معاصر ایران است، زیرا در جنگ هشت ساله، فرماندهان بودند که در سطوح گوناگون، از فرمانده عالی و فرمانده قرارگاه مرکزی تا فرمانده لشکر و فرمانده گردان، عملیات‌های بزرگ و سرنوشت ساز را برای آزادسازی سرزمین‌های ایران و استیفای حقوق ملت طراحی، برنامه‌ریزی و اجرا می‌کردند. تحول و توانمندی ایران در هشت سال دفاع مقدس، در پیشینۀ تاریخی این مرزوبوم بی‌بدیل است. ایران اسلامی در آینده می‌تواند با اتکا به تجربه‌ها و دستاوردهای علمی و مکتب دفاعی دوران دفاع مقدس بالنده‌تر شود و در محیط پیرامونی خود نقش مؤثری ایفا کند. در هشت سال دفاع مقدس حوادث گوناگونی اتفاق افتاد که یگان‌ها و فرماندهان تهران در آن بسیار تأثیرگذار و تعیین کننده بودند، ولی به طور منسجم و مکتوب در جایی نیامده و به صورت شفاف و روشن به آن پرداخته نشده است. به همین دلیل، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران تصمیم گرفت با برخی فرماندهان جنگ که از تهران به مناطق جنگی اعزام می‌شدند گفت‌وگو کند و با تاریخ شفاهی آنان این خلأ را تا حد امکان برطرف سازد.

مرتضی قربانی از ‌اولین ‌افرادی ‌است ‌که ‌پس ‌از‌ حمله ‌سراسری ‌ارتش ‌رژیم ‌بعث ‌عراق ‌به ‌مرزهای‌ ایران، ‌به ‌همراه ‌عده‌‌ای ‌از ‌دوستانش،‌ از ‌اصفهان‌ به ‌خوزستان‌ رفت ‌و ‌در ‌کنار‌ نیروهای‌ سپاهی،‌ ارتشی ‌و ‌مردمی ‌در ‌خرمشهر، ‌در برابر ‌یورش ‌دشمن ‌مقاومت ‌کرد.‌ نقش‌ مؤثر‌ او ‌در ‌جلوگیری‌ از‌ سقوط ‌آبادان، ‌حضور‌ یک‌‌ساله‌‌اش ‌در ‌جبهه‌‌های ‌این‌ شهر‌ و ‌نقش‌‌آفرینی‌‌اش ‌در ‌عملیات‌ ثامن‌‌الائمه(ع) ‌موجب ‌شد‌ که ‌برای ‌آزادسازی ‌مناطق ‌اشغال‌ شده ‌دشت ‌آزادگان‌ و ‌شهر‌بستان،‌ به‌ فرماندهی ‌تیپ‌ کربلا‌ به ‌عنوان ‌یکی ‌از ‌اولین ‌تیپ‌‌های ‌سپاه‌ پاسداران ‌منصوب‌ شود.