جنگ جنگ تا تربیت

ظرفیت‌ها و ظرافت‌های تربیتی قالب جُنگ(2)

جلد دوم از مجموعۀ «قالب‌های برنامه‌سازی تربیتی». در کتاب جنگ جنگ تا تربیت، خواننده پس از آشنایی با چیستیِ «جُنگ»، ظرفیت‌های این قالب را برای تحقق اهداف تربیتی می‌شناسد. به‌این‌ترتیب، او چراییِ کاربرد فراوان این قالب را در مجموعه‌های تربیت‌محور درک می‌کند. بخش مهمی از کتاب، آموزش چگونگیِ طراحی و اجرای برنامۀ تربیتی با استفاده از این قالب است. 

بخشی از کتاب جنگ جنگ تا تربیت
«در مواجهه با بسیاری از مجموعه‌های تربیتی، نخستین چیزی که به چشم می‌آید، برنامه‌های مجموعه است. می‌توان گفت: بستهٔ برنامه‌ها، ویترین هر مجموعه است و متربیان و والدینشان، بیشتر از راه همین برنامه‌ها با مجموعه آشنا می‌شوند و آن را انتخاب می‌کنند. این شیوهٔ ارزشیابی مجموعه‌های تربیتی مخصوص خانواده‌ها نیست؛ بلکه بسیاری از مسئولان و نهادهای بالادست هم بر پایهٔ گزارش‌های مجموعه‌ها از برنامه‌هایشان، آن‌ها را ارزیابی و برای نوع و سطح تعامل با آن‌ها در آینده تصمیم‌گیری می‌کنند. مثلاً میزان بودجه‌ای که ادارات و سازمان‌ها برای مجموعه‌های تربیتی در نظر می‌گیرند، تا حد زیادی وابسته به برنامه‌هایی است که برگزار می‌کنند.
کمتر پیش می‌آید که یک مقام مسئول در هنگام ورق زدن کتابچهٔ گزارشیِ یک مجموعه تربیتی یا در هنگام بازدید از مجموعه، این سؤال را مطرح کند که «هدف شما از برگزاری فلان برنامه چیست». همچنین، مدیران و مربیان زیادی نیستند که اگر یکی از مسئولان یا والدین، مشابه این را بپرسد، بتوانند پاسخ درست و دقیقی بدهند. افتخار مدیران و مربیان خیلی از مجموعه‌های تربیتی این است که در مجموعه‌شان هم «حلقه» دارند و هم «کارگاه» برگزار می‌کنند، و متربیان در مناسبت‌های مختلف «جُنگ» می‌سازند و هرچند وقت یک‌بار هم در «اردو» شرکت می‌کنند. آن‌ها از برگزاری آنچه نام برده شد، اهداف دقیق و مشخصی را دنبال نمی‌کنند؛ درحالی‌که در گفتار نخست برایتان توضیح می‌دهم که بدون در نظر داشتن اهداف تربیتی مشخص، اساساً چیزی به نام برنامهٔ تربیتی پدید نمی‌آید. پس‌ازاین و در گفتار دوم، می‌کوشم تا برنامهٔ تربیتی را کمی بیشتر به شما بشناسانم. همچنین، بسیار پیش می‌آید که مدیران و مربیان مجموعه‌های تربیتی، حتی نمی‌دانند که حلقه، کارگاه، جُنگ، اردو و مانند این‌ها برنامه‌اند یا قالب. ممکن است کسی بگوید: «چه فرقی می‌کند که حلقه و جُنگ و مانند این‌ها را قالب بدانیم یا برنامه؟! مهم، برگزار کردن این‌ها در مجموعه و رسیدن به اهداف مدنظر است». در گفتار سوم سعی کرده‌ام علاوه بر شناخت نسبتِ میان «قالب» و «برنامه»، پاسخ این پرسش را هم بدهم تا اهمیت توجه به تفاوت این دو را درک کنید.

برای تهیه کتاب «جنگ جنگ تا تربیت» و سایر آثار نویسنده کلیک کنید.